اگر با دنیای رمزارزها آشنا شده‌اید، حتما به فکر خرید بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال هستید؛ پیش از خرید شاید بهتر باشد کمی با انواع کیف پول ارز دیجیتال (رمزارز) آشنا شوید تا بتوانید دارایی‌های رمزارز خود را در محلی امنی نگهداری کنید. در این مقاله به صورت مختصر و مفید با انواع و اقسام کیف پول‌های رمزارز آشنا می‌شویم این کیف پول‌ها کم و بیش برای هر رمزارزی کاربرد دارد. در آینده درباره بهترین کیف پول ارز دیجیتال و راهنمای ساخت کیف پول بیت کوین مطالبی را منتشر خواهیم کرد. با این مقاله و آشنایی با انواع مختلف کیف پول‌های رمزارز ما را همراهی کنید.
کیف پول چیست؟
پیش از هرچیز بیایید ببینیم کیف پول چیست. حفظ و نگهداری رمزارز (ارز دیجیتال) با سایر دارایی‌های معمول کمی متفاوت است. برای نمونه بیت کوین که نخستین رمزارز دنیاست را نمی‌توانید مانند پول‌های متداول (فیات) در دست بگیرید؛ رمزارزها مجموعه‌ای از کدهای رایانه‌ای هستند و به هیچ وجه ماهیت فیزیکی ندارند. این ارزها را باید در کیف پول‌های مخصوص خود که ولت (یا والت – Wallet) نامیده می‌شود نگهداری کرد.
در حقیقت، رمزارزها در بلاکچین (Blockchain) و در نشانی مخصوصی نگهداری می‌شوند. برای دسترسی به بلاکچین از انواع کیف پول ارز دیجیتال استفاده می‌کنیم. به کمک این کیف پول‌هاست که میتوانیم مانند یک کیف پول معمولی موجودی رمزارز خود را نگهداری کرده یا مبلغی را برای شخص دیگری ارسال کنیم.
پس به‌طور خلاصه؛ کیف پول رمزارز فارغ از کوین مورد نظر، محلی برای نگهداری اطلاعاتی است که حکم موجودی ما را دارند.
چرا به کیف پول رمزارز نیاز داریم؟
سوالی که ممکن است به ذهن برسد این است که چرا نمی‌توانیم رمزارزهای خود را در صرافی که آن را خریداری می‌کنیم نگهداری کنیم و باید یک کیف پول رمزارز داشته باشیم؟ از نظر فنی میتوانیم موجودی ارز دیجیتال خود را در همان صرافی که خرید کرده‌ایم نگه داریم. معمولا وقتی مقادیر کمی از رمزارزها را خریداری می‌کنیم، می‌بینیم که در کیف پولی که در صرافی داریم، این مبلغ اضافه شده است و در بسیاری از مواقع دردسر جابجایی آنها را نمی‌پذیریم.
اما متخصص‌های دنیای رمزارز توصیه می‌کنند برای نگهداری بلند مدت انواع ارز دیجیتال بهتر است موجودی خود را به کیف پول مخصوص آن منتقل کنیم. برای نمونه اگر بیت کوین خریداری می‌کنیم، پس از ساخت کیف پول از یک کیف پول بیت کوین برای نگهداری بلند مدت آن استفاده کنیم.
انواع کیف پول ارز دیجیتال
کیف پول‌های رمزارز، فارغ از ارزهایی که می‌توانند در خود داشته باشند به پنج دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- کیف پول رومیزی
- کیف پول تحت وب
- کیف پول موبایلی
- کیف پول سخت‌افزاری
- کیف پول کاغذی
در ادامه به صورت مختصر و به زبان ساده با هر کدام از این ولت‌های رمزارز بیشتر آشنا می‌شویم و کاربرد عمومی آنها را مرور می‌کنیم و نمونه‌هایی از آنها را به شما معرفی خواهیم کرد، امیدواریم که مفید باشد.
کیف پول رومیزی
اولین کیف پول توسعه داده شده برای رمزارزها یک کیف پول رومیزی بود که در شبکه بیت کوین کار می‌کرد. به این صورت که یک نرم‌افزار مخصوص پس از نصب شدن، یک نشانی (کلید عمومی) که ترکیبی از اعداد و حروف بود را نشان می‌داد و البته موجودی آن برابر با صفر بود. این دست برنامه‌ها برای همه سیستم‌عامل‌های محبوب نظیر مک، ویندوز و لینوکس توسعه داده شده است تا همه بتوانند استفاده کنند.
این کیف پول به شبکه اینترنت وصل شده و همه اطلاعات موجود در بلاکچین بیت کوین (همان شبکه بیت کوین) را دریافت کرده و نشان می‌دهد، که به دلیل همیشه متصل بودن آن به اینترنت آن را هات ولت (Hot Wallet) می‌گویند. همه تراکنش‌هایی که از روز اول در بیت کوین صورت گرفته را دانلود کرده و در خود دارد و به‌صورت مداوم این اطلاعات به‌روز می‌شود. اگر کیف پول رومیزی رمزارز دیگری را بگیرید، اطلاعات بلاکچین آن رمزارز دریافت می‌شود.
به خاطر این فرایند به‌روزرسانی شبکه بلاکچین، نه تنها رایانه باید فضای کافی داشته باشد و همیشه روشن و به اینترنت متصل باشد، بلکه حجمی که از اینترنت مصرف می‌شود هم قابل توجه است. اگر برای چند روز یا چند هفته این فرایند به‌روزرسانی اتفاق نیفتد، به‌ناچار باید صبر کنیم تا داده‌های جدید شبکه دریافت و همگام‌سازی شود.
علی‌رغم این دشواری‌ها، کیف پول رومیزی یکی از مطمئن‌ترین کیف پول‌های ارزهای دیجیتال است و فارغ از رمزارزی که پشتیبانی می‌کند، یک انتخاب حرفه‌ای به‌خصوص برای افراد و سازمان‌هایی است که به دنبال تولید برنامه‌های نرم‌افزاری مخصوص هستند. اگر بتوانیم امنیت این رایانه را حفظ کنیم، این دسته از کیف‌های پول رمزارز یکی از مطمئن‌ترین گزینه‌هاست.
البته یک باور غلط وجود دارد که اگر دیسک سخت چنین رایانه‌ای بسوزد، همه موجودی آن از بین می‌رود. نه، اینطور نیست! تا مادامی که ما کلید عمومی و کلید خصوصی رمزارز خود را جایی امن یادداشت کرده باشیم، میتوانیم به آن دسترسی داشته باشیم و با سوختن احتمالی دیسک سخت رایانه، دارایی ما از بین نمی‌رود.
یادتان باشد که فلسفه وجودی رمزارزها، غیرمتمرکز شدن دارایی‌ها و کنترل روی آن است؛ این یعنی چه؟ برای مثال اگر شما پول عادی خود را در یک گاو صندوق امن در گوشه حجره یا خانه‌تان نگهداری کنید با دستبرد سارق‌های حرفه‌ای همه دارایی خود را از دست می‌دهید.
اما بیت کوین در یک رایانه خاص نیست و در همه رایانه‌های شبکه دارایی شما قرار دارد و اگر یکی از این رایانه‌ها با مشکلی مواجه شود، به شرطی که کلید عمومی و کلید خصوصی‌تان را داشته باشید در هر کجای شبکه می‌توانید به رمزارز خود دسترسی پیدا کنید. یعنی رمزارزهای شما روی کل شبکه بلاکچین پخش شده.
پس همیشه به یاد داشته باشید که باید کلید خصوصی‌تان را در جای امنی نگهداری کنید و به هیچ وجه آن را در اختیار شخص دیگری قرار ندهید، چون هر کسی با داشتن کلید عمومی و کلید خصوصی شما، عملا مالک آن دارایی است.
این دست از کیف پول‌ها به دلیل دشواری‌های فنی راه‌اندازی و نگهداری که در بالا شرح دادیم به نسبت سایر روش‌ها، محبوبیت کمتری دارند. از محبوب‌ترین کیف پول‌های رومیزی می‌توان به Exodus و Electrum اشاره کرد.
کیف پول تحت وب
کیف پول‌های تحت وب نوعی هات ولت است که نرم‌افزار بیت کوین روی یک سرور نصب شده. سرورها رایانه‌هایی هستند که همیشه به اینترنت متصل هستند، پس از بابت به‌روز بودن داده‌های شبکه بیت کوین خیالمان راحت خواهد بود. از طرف دیگر از آنجایی که به‌صورت مرتب از داده‌های موجود در سرورها، نسخه پشتیبان تهیه می‌شود خیالمان از بابت سوختن هارد دیسک هم راحت است.
برخی از کیف پول‌های تحت وب کلید خصوصی را به کاربر نمی‌دهند، که بهتر است از این کیف پول‌ها دوری کنیم چون کلید خصوصی یکی از مهمترین مواردی است که هر فعال بازار رمزارز باید به آن توجه داشته باشد. یکی دیگر از ریسک‌های این دسته از کیف‌های پول ارز دیجیتال احتمال هک شدن سرور است. از آنجایی که دارایی‌های قابل توجهی در این فضا وجود دارد، هکرها مایل هستند هر طور شده به اطلاعات آن دسترسی پیدا کنند.
از طرف دیگر دسترسی راحت و سریع جزو مزیت‌های این کیف پول‌هاست، به خصوص اگر رمزارزهای گوناگونی را دنبال می‌کنید. برخی از معروف‌ترین کیف پول‌های تحت وب Blockchain.com و myetherwallet.com است که اغلب اولی برای بیت کوین و چند کوین دیگر و دومی برای اتریوم و توکن‌های ERC20 این شبکه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کیف پول موبایلی
کیف‌های پول موبایلی یکی از محبوب‌ترین انواع کیف پول ارز دیجیتال است که این روزها بیشترین استفاده را دارد. بسیاری از کاربرانی که موجودی کمی دارند ترجیح می‌دهند به خاطر سهولت دسترسی و کاربرد آنها و تعداد رمزارزهایی که پشتیبانی می‌کنند از این دست کیف پول‌های ارز دیجیتال استفاده کنند. نمونه این کیف‌ها تراست والت (Trust Wallet) و بیت پای (Bitpie) است.
این دست کیف پول‌ها خیلی شبیه کیف پول‌های تحت وب است با این تفاوت که ابزار دسترسی به داده‌ها به جای مرورگر وب، یک برنامه اندرویدی یا iOS است که با استفاده از API داده‌ها را فراخوانی می‌کند. در کیف پول‌های موبایلی هم کلید خصوصی روی سرور قرار دارد و بهتر است از برنامه‌هایی که اطلاعات کلید خصوصی را نمی‌دهد استفاده نکنیم.
کیف پول سخت‌افزاری
کیف پول سخت افزاری همان‌طور که از نامش برمی‌آید، یکی از انواع کیف پول ارز دیجیتال به صورت یک ابزار سخت‌افزاری است. به این دسته از کیف پول‌ها کلد ولت (Cold Wallet) نیز می‌گویند و با توجه به قیمت ۳۹-۴۵۰ دلاری بیشتر از همه مورد توجه سرمایه‌گذارانی است که مبالغ قابل توجهی در این بازار دارند.
در ظاهر این دست کیف پول‌ها شبیه فلش دیسک‌های معمول با یک صفحه نمایش بسیار کوچک و یک یا چند دکمه است که برای استفاده از آن به یک نرم‌افزار مخصوص روی رایانه، لپ‌تاپ یا حتی گوشی تلفن همراه هم نیاز است. کلمات دسترسی (Seed) روی این نمایشگر ظاهر می‌شود و کلید خصوصی در داخل دستگاه قرار دارد، به همین خاطر امنیت بسیار بالایی دارد.
از آنجایی که در کیف پول سخت‌افزاری کلید خصوصی روی این ابزار ذخیره می‌شود و اتصال مستقیمی به شبکه‌های رایانه‌ای و اینترنت ندارد، احتمال دزدیده شدن کلید خصوصی بسیار پایین است. با این حال باید مراقب باشیم که رایانه‌های آلوده به بدافزار ممکن است سطح امنیت ما را در این مورد کاهش دهد.
در نهایت نرم‌افزار مخصوص، عملاً کلید خصوصی را از روی این فلش می‌خواند و تراکنش را انجام می‌دهد.
هزینه کیف پول‌های سخت‌افزاری کمی زیاد است، و بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند با حفظ مسائل امنیتی از دیگر انواع کیف پول ارز دیجیتال استفاده کنند، اما برای افرادی که مبالغ سنگینی سرمایه‌گذاری کرده‌اند یا می‌خواهند برای بلند مدت به دارایی رمزارز خود دست نزنند گزینه‌ای ایده‌آل است.
کیف پول کاغذی
هرچند این روزها افراد بسیار کمی از این دست کیف پول استفاده می‌کنند، بهتر است بدانید که مفهومی به نام کیف پول کاغذی هم وجود دارد. در اواخر سال ۲۰۰۸ که انواع کیف پول ارز دیجیتال اینطور متنوع و فراگیر نشده بود، کیف پول‌های کاغذی نقش پر رنگی داشتند. معدود افرادی که با بیت کوین آشنا بودند از این شیوه برای نگهداری بیت کوین ارزان آن روزگار استفاده می‌کردند.
بیایید نگاهی به ساز و کار کیف پول بیندازیم: کیف پول توسط یک الگوریتم ساخته می‌شود و خروجی آن دو رشته است، یکی کلید خصوصی و دیگری کلید عمومی (آدرس) متناظر با آن. وقتی این کلیدها ساخته می‌شود، جایی در شبکه بلاکچین بیت کوین ذخیره نمی‌شود که چنین آدرسی ایجاد شده است. در واقع با اولین تراکنش است که همه دفتر کل‌ها به‌روزرسانی شده و نشانی و موجودی آن اعلام می‌شود.
در کیف پول کاغذی بیت کوین، نرم‌افزار هر دو کلید را روی یک صفحه قرار می‌دهد و میتوانیم آن را با چاپگرهای معمولی چاپ کنیم. شاید یکی از کاربردهای خاص چنین کیف پولی، هدیه دادن کمی بیت کوین به عزیزی است که خیلی خاطرش را می‌خواهیم.
در نهایت انتخاب با شماست که از چه کیف پولی برای نگهداری رمزارزهای خود استفاده کنید. نکته مهم‌تر از جان آن است که از هر نوع کیف پولی که استفاده می‌کنید، از کلید خصوصی خود نسخه پشتیبان داشته باشید و آن را دور از دسترس افراد متفرقه نگهداری کنید. پرسود، تن‌درست و شاد باشید…
منابع: coinsutra و azbigmedia
